Iskry, znane również jako diplopody, należą do gromady Myriapoda, która obejmuje stawonogi o licznych odnóżach. Ich nazwa pochodzi z greckiego “diplous” (dwukrotny) i “pous” (stopa), co odnosi się do ich charakterystycznych dwóch par odnóży na każdym segmencie ciała.
Mimo że często nazywane są “tysiąconóżkami”, liczba nóg iskry może wahać się od kilkudziesięciu do kilkuset, w zależności od gatunku. Ich ciało jest wydłużone i segmentowane, przy czym każdy segment nosi parę odnóży. Pierwsza para odnóży, zwana “głaszczkami”, jest zmodyfikowana i służy do sensoryki - pozwala im wyczuwać otoczenie i zlokalizować pokarm.
Cykl życia i środowisko iskry:
Iskry są zwierzętami glebowymi, preferującymi wilgotne i zacienione miejsca. Można je znaleźć pod kamieniami, w próchnicy, a także w wilgotnej ziemi lasów tropikalnych. Niektóre gatunki adaptowały się do życia na drzewach lub w wodzie słodkiej.
Cykl życia iskry obejmuje kilka faz:
- Jaja: Samice iskr składają jaja, które następnie zostają umieszczone w wilgotnym środowisku.
- Larwy: Z jaj wykluwają się larwy o niewielkiej liczbie segmentów i nóg. Wraz z rozwojem larwy przechodzą liczne wylinki, przyrastając nowe segmenty i odnóża.
- Dorosłe osobniki: Po osiągnięciu dojrzałości płciowej iskry mogą się rozmnażać.
Pokarm i adaptacje:
Iskry są wszystkożernymi zwierzętami. Ich dieta składa się z rozkładających się materii organicznej, grzybów, owadów martwych, a nawet małych żywych zwierząt. Ich odnóża służą do poruszania się w glebie oraz chwytania i transportowania pokarmu do ust.
Niektóre gatunki iskr posiadają mechanizmy obronne. Na przykład, niektóre gatunki mogą wydzielać substancje drażniące lub toksyczne w celu odstraszenia napastników. Inne gatunki mogą się zwijając w kulę, chroniąc tym samym delikatne części ciała.
Rola iskr w ekosystemie:
Iskry pełnią ważną rolę w ekosystemach glebowych. Degradacja materii organicznej i mieszanie gleby przyczyniają się do krążenia składników pokarmowych w środowisku. Są również źródłem pokarmu dla innych zwierząt, takich jak ptaki, jaszczurki i ssaki.
Ciekawostki:
- Istnieje ponad 10 000 gatunków iskr na całym świecie.
- Niektóre gatunki iskr są bioluminescencyjne, co oznacza, że mogą emitować światło.
Tabela porównująca cechy iskry z innymi stawonogami:
| Cecha | IskRa | Owad | Pajęczak |
|—|—|—|—| | Liczba nóg | Wiele (kilkadziesiąt do kilkuset) | 6 | 8 | | Ciało | Segmentowane | Podzielone na głowę, klatkę piersiową i odwłok | Podzielone na dwie części: głowową i tułowiem | | Odnóża | Dwie pary na każdy segment | Trzy pary | Żadne (odnóża zamienione w chitynowe szczypce)
Iskry to fascynujące stworzenia, które odgrywają ważną rolę w ekosystemach. Ich wielonóżne ciało i unikatowe adaptacje pozwalają im przetrwać w różnych środowiskach. Następnym razem, gdy będziesz spacerować po lesie, przyjrzyj się bliżej ziemi – być może zauważysz ruchome segmenty iskry.